Bad Guys
In de bijbel zijn de farizeeën automatisch de bad guys. Een beetje zoals in een simplistische film. De bad guy heeft altijd een lelijke boeventronie. Het maakt niet uit of hij al iets verkeerd heeft gedaan, het is direct duidelijk dat hij de slechterik is. Met de farizeeën is het net zo, lezen we in de bijbel een verhaal met een farizeeër, gaat ons bad-guy-alert direct af.
Maar zijn we niet een beetje bevooroordeeld wat de farizeeën betreft? Is onze eerste associatie niet “hypocriet”? De vraag is of dit terecht is. Laat ik dus eens advocaat van de duivel spelen.
Jezus en Paulus
Als eerst werd Jezus regelmatig uitgenodigd door de farizeeën om te komen eten. In Palestina in de eerste eeuw is samen eten een teken van vriendschap en respect. Daarnaast had Jezus enkele volgelingen die farizeeër waren, zoals Nicodemus en Jozef van Arimatea. In Lukas 13:31-33 kun je lezen dat enkele farizeeën Jezus waarschuwden voor een complot van Herodus. Dus het lijkt erop dat Jezus niet alleen ruzie had met de farizeeën.
Paulus was ook een farizeeër. Nu zal je misschien denken, ja vóór hij zich bekeerde, maar dat is niet helemaal waar. Hij zegt ook niet, ik was ooit farizeeër, maar nu weet ik beter. Integendeel, Paulus, spreekt ook na zijn bekering met enige trots over zijn achtergrond als farizeeër (Hand.23:6, 26:5, Fil.3:5).
Dus misschien moeten we ons vooroordeel opschorten en eens naar hun achtergrond kijken.
Vrijheidsstrijders
Waarschijnlijk zijn de farizeeën ontstaan uit de Hasidim, als politieke, sociale en theologische beweging tijdens de regering van de Hasmoneeën. De Hasidim waren een groep Joden die wilden leren van hun geschiedenis en koste wat het kost zich aan Gods wetten houden, want dat nalaten was de reden geweest van de ballingschap.
Een voorbeeld van hun trouw is de tijd van Antiochus Epifanes, een heerser die het naleven van de wet verbood. Hij zette Joden bijvoorbeeld voor de keus om varkensvlees te eten of te sterven van de honger, hij zette ook een standbeeld van Zeus in de tempel. De Hasidim bleven zich aan de wetten houden ook al koste dat hun leven en ze streden om onafhankelijkheid samen met de Makkabeeën.
Good Guys
In de tijd van de Romeinen bleven de Farizeeën God en zijn geboden serieus nemen, ook als het hen niet uitkwam. Ze woonden vaak in communities en naast hun gewone job besteden ze veel tijd aan bidden en Bijbellezen. De gewone Joden respecteerden hen en ze waren een voorbeeld voor velen.
Dus als je een farizeeër tegenkomt in de evangeliën, lees dan good guys, niet bad guys. Zo krijg je meer feeling met de impact van Jezus woorden en kunnen we veel van ze leren, zowel over hoe het moet, als over hoe het niet moet. Daarin zijn ze een goede spiegel voor ons.
