"Eenheid in hoofdzaken, vrijheid in bijzaken, liefde in alles"
Dit is een oud piëtistisch gezegde dat me altijd heeft aangesproken, juist omdat ik in een heel diverse wereld leef met verschillende denominaties, culturen en talen.
De liefde in alles is erg belangrijk, hoewel we van stijl en soms van standpunt kunnen verschillen. Onze houding naar elkaar toe in de verschillen is essentieel. Zoals 1 Korintiërs 13 ook zegt, je kan van alles doen, van alles weten, je kunt alle gelijk van de wereld hebben, maar als je geen liefde hebt, is het niets waard. Zonder liefde zijn al onze daden en kennis werkelijk waardeloos. Dat betekent ook dat je die vervelende andere christen die een nadruk heeft die je absoluut niet kan waarderen, of die een jargon spreekt dat je nauwelijks begrijpt, ook moet liefhebben met woord en daad.
Eenheid in hoofdzaken is belangrijk om elkaar als christen te erkennen. In deze hoofdzaken kunnen we elkaar vinden. Samen willen we Jezus navolgen en zijn discipel zijn. En als we kijken naar de 12 discipelen van Jezus zelf, dan was dat een behoorlijk gemengd gezelschap. Vissers, een tollenaar, een zeloot, niet de meest evidente combinatie. Normaal gesproken zouden ze nooit samen aan één tafel zitten of met elkaar praten. Maar wat ze samen hadden was één doel, één visie, één leider en daarom konden ze door één deur. Ze waren discipelen van Jezus. En zoals iedereen hadden ze genoeg bij te leren over de waarden van het Koninkrijk, om het niet op hun eigen manier te doen, maar op de manier van Jezus.
Wat helpt in het definiëren van de "hoofdzaken" zijn de geloofsbelijdenissen van de vroege kerk. De Apostolische Geloofsbelijdenis en de Geloofsbelijdenis van Nicea. Samen vormen ze al eeuwenlang de samenvatting van de essentie van ons geloof.
Het meest moeilijke van alle drie de aspecten is de vrijheid in bijzaken, want wat zijn nu bijzaken en wat niet? Wat hierin kan helpen is een onderscheid te maken tussen bijzaken waardoor we elkaar als christenen erkennen, maar waardoor het moeilijk is om lid te zijn van hetzelfde kerkgenootschap. Een voorbeeld is de visie op de kinderdoop of op de kerkstructuur. Verschillen hierin betekent niet dat we de anderen geen christenen kunnen noemen, wel dat het organisatorisch lastig is om lid te zijn van een en dezelfde kerk.
Daarnaast zijn er verschillen, bijzaken, zoals iedereen in karakter kan verschillen. Bijvoorbeeld de muziekstijl, de rol van de Heilige Geest, of onze visie over evolutie. Dit kan complex zijn, maar het mogen geen aanleidingen zijn tot conflicten, daarvoor zijn het bijzaken en is de liefde belangrijker. Juist in deze verschillen kunnen we elkaar uitdagen, scherpen en van elkaar leren. Want wat ik door alle landen en culturen geleerd hebt, is dat God van diversiteit houdt en niet van uniformiteit. Samen met al onze verschillen kunnen we een gezonde balans vormen, nooit alleen.
In al deze dingen is onze houding essentieel. Het moet geen houding zijn van "Ik vind het niet erg als je het niet met me eens bent, zolang je maar weet dat ik gelijk heb". We moeten de ander belangrijker achten dan onszelf, zoals Filippenzen 2 zegt: "maak mij volmaakt gelukkig door eensgezind te zijn, één in liefde, één in streven, één van geest. Handel niet uit geldingsdrang of eigenwaan, maar acht in alle bescheidenheid de ander belangrijker dan uzelf.”
Zodat de liefde ons kenmerkt als christenen, en dat in alles God en zijn Koninkrijk onze focus zijn!
