De tijd tussen Kerst en Goede Vrijdag is de tijd bij uitstek om stil te staan bij Jezus' leven hier op aarde. Het is een goed moment om de evangeliën nog eens te lezen. Alleen, wanneer wij de evangeliën lezen kijken we met een gekleurde bril naar de gebeurtenissen: we kennen het einde van het verhaal. Zoals je een boek voor de 2e keer leest en de held is in gevaar. Je weet al dat op het cruciale moment hulp komt opdagen. Je weet al dat het goed gaat aflopen.
Op eenzelfde manier lezen we ook het verhaal van Jezus. Wij kennen de afloop. Wij weten dat na de dood van de held niet alles afgelopen is maar dat hij opstaat uit de dood. Wij weten dat na Goede Vrijdag Pasen komt. Wij weten dat Jezus zowel mens als God was en dat hij daarom al die wonderen kon doen. Dat hij daarom zonden kon vergeven. Want wij kennen de clou van het verhaal.
Het probleem hierbij is dat we met deze bril de impact missen van wat Jezus deed. Als de farizeeën vragen "wie is hij dat hij zonden kan vergeven?" denken we, "Domme farizeeën, ze weten niet beter." Dat is precies het punt, ze weten niet anders dan dat een boerenpummel claims maakt die aan God voorbehouden zijn. Zij kennen de clou niet. Ze weten niet hoe het verhaal afloopt. Ze weten niets van de incarnatie. Zij zitten midden in het verhaal.
Gelijktijdigheid
Als we Jezus zelf en zijn leven hier op aarde beter willen leren begrijpen, moeten we hem leren kennen in gelijktijdigheid, zo zegt Kierkegaard. Alsof we zelf in het verhaal zitten en niet achteraf de gebeurtenissen lezen. Als we een verhaal lezen als gelijktijdig – voor zover mogelijk natuurlijk – dan zullen we ons verbazen. Dan zal het verhaal ons schokken. Dan zullen we ons aan Jezus ergeren. Wie is die man? Wie denkt hij wel dat hij is?
We moeten juist door die ergernis heen om zijn leven hier op aarde te begrijpen. Als gewone arbeiderszoon maakt hij grote claims, gaat hij dwars door alle traditie heen. De meest godsdienstige mensen die Gods Woord serieus nemen noemt hij hypocriet en de grootste landverraders noemt hij vrienden. Die gewone man doet uitspraken die alleen God mag maken. Daar moet je je wel aan ergeren.
Daarom de komende tijd enkele portretten van mensen die Jezus vanuit de gelijktijdigheid beleven. Portretten van mensen die over hem spraken zoals wij praten over iemand die over straat loopt, iemand van wie we weten waar hij woont, wat hij eet en wat voor kleren hij draagt. Soren Kierkegaard schreef deze portretten oorspronkelijk in zijn boek Oefening in christendom. Ze leren ons een nieuw perspectief kennen van de gebeurtenissen 2000 jaar geleden. Ze leren ook onszelf en ons beeld van Jezus beter kennen. Wie is Jezus eigenlijk?
Durf je te ergeren.
Naar aanleiding van: Soren Kierkegaard, Oefening in Christendom, p.39-52.
