Een vriend van mij vertelde me ooit dat hij en een vriend op het middelbaar begonnen waren om de meisjes een cijfer te geven. Een 10 voor ongelofelijk knap (maar dat kwam bijna nooit voor) en een 1 voor gewoon heel lelijk (dat kwam gelukkig ook niet zo vaak voor). Het probleem was dat hij die manier van denken niet uit zijn hoofd kreeg. Nog altijd becijferde hij bijna automatisch de vrouwen die hij tegenkwam. En voor de duidelijkheid, dat ging niet over hun goed karakter.
Iets soortgelijks overkwam mij ook toen ik met een vriendin door de straat liep. “9,” en “6,” hoorden we opeens van boven klinken. Op een balkon zagen we twee jongens met een pintje in de hand. “Wat zijn jullie aan het doen?” vroegen we. “We geven alle vrouwen die langskomen een cijfer,” was het antwoord. Mijn vriendin was een negen waard, en ik een mager zesje. Fijn om te weten.
Symptoombestrijding
Dan hoor ik de argumentatie dat vrouwen zich zedig moeten kleden omdat we mannen anders op onzedige gedachten brengen. Ik krijg daar een beetje de kriebels van. Ik moet dus alles bedekken wat het hoofd van een man op hol kan brengen, anders ben ik schuldig aan het opwekken van lust. Dat wordt dan mijn boerka uit de kast halen.
Dat vrouwen zich ingetogen moeten kleden vanwege de lustige blikken van mannen komt op mij over als symptoombestrijding (bij de verkeerde patiënt). Want hoewel het christelijk klinkt, wordt het onderliggende probleem niet aangepakt.
Wat het extra lastig maakt is dat vrouwen daarin twee tegengestelde signalen krijgen (met één onderliggende boodschap). In de media wordt het lichaam van de vrouw uitgebreid getoond als seksueel object. Daarnaast krijgen we als vrouwen mee dat we mooi moeten zijn, anders tellen we niet mee, en als we dat niet van nature zijn, is daar van alles aan te doen. Tegelijk krijgen we in de kerk te horen dat we ons lichaam moet bedekken omdat we anders mannen verleiden. Oftewel, zowel binnen als buiten de kerk krijgen we te horen dat ons lichaam door mannen als seksueel object gezien wordt, én leren we indirect om ons te schamen voor ons lichaam. Ik vind het toch wat verontrustend dat dit zo vanzelfsprekend is.
Identiteit
Natuurlijk, Petrus zegt ook dat een vrouw zich ingetogen moet kleden, maar de argumentatie daarachter is totaal anders. Want als ik naar de context van deze tekst kijk, is het is geen betuttelend gebod, het is eerder bevrijdend. Petrus wijdt aan het begin van zijn brief uit over de nieuwe identiteit die we hebben in Christus. Hij eindigt dat met de schitterende verzen over dat wij een koninkrijk van priesters zijn, een heilige natie, het volk van God. Dát is onze identiteit, mannen en vrouwen samen.
Als Petrus dan zegt dat de schoonheid van een vrouw niet berust op haar uiterlijk, is dat een bevrijding! Wie je als vrouw bent wordt niet bepaald door je uiterlijk, je gewicht en je cup-maat. Dus daar moet je je waarde ook niet in zoeken. God heeft het lichaam van een vrouw prachtig geschapen – dat hoe dan ook – maar daarin ligt niet de identiteit van een vrouw.
Als vrouwen is het belangrijk om ons zelfbeeld te baseren op onze identiteit in Christus. En als je als vrouw een gezond zelfbeeld hebt, zal je kledingstijl dat waarschijnlijk ook uitstralen. Er is dan geen enkele reden meer om je uitdagend te kleden of om de seksuele aandacht van mannen te trekken, dan wil je die aandacht totaal niet meer (behalve wat betreft je man). Maar dan kun je als vrouw wel je lichaam verzorgen en je mooi kleden omdat je dankbaar bent voor het lichaam dat God je heeft gegeven en je daar goed voor wilt zorgen.
En de mannen?
Om weer op de mannen terug te komen, heeft deze tekst ook wat te zeggen aan hen? Toen mijn vriend mij zijn verhaal vertelde zat hij er echt mee. Hij wilde zijn manier van kijken veranderen. Hij wilde vrouwen zien als mooie wezens zonder hen direct te beoordelen op hun uiterlijk. Hij wilde een vrouw kunnen zien als persoon, en niet alleen als lichaam. Eigenlijk gewoon zoals hij zijn eigen zussen zag, zo wilde hij zijn zusters zien. Daarom bad hij steeds of God zijn manier van kijken wilden transformeren zodat hij vrouwen mocht zien zoals God hen zag.
En volgens mij is dat een bevrijding, voor zowel de vrouwen als de mannen.
