Tijdens de examens hebben velen het weer gemerkt: studeren is makkelijker als de deadline in zicht komt. Studeren is moeilijk als je nog veel tijd hebt. Door het semester heen doen we alles op t gemak, genieten we van terrasjes en een bloeiend sociaal leven. In de blok zetten we ons leven even stil en duiken we volledig in de boeken. Met de druk van de examens lukt het veel beter om te studeren.
In de problemen
Dit geldt niet alleen voor studeren, ook in onze relatie met God gaat deze paradox op: het is soms makkelijker als het leven moeilijk is en het is soms moeilijker als het leven makkelijk is. Het volk Israël had problemen nodig om God te dienen en volgens zijn geboden te leven. Als het te goed met ze ging lieten ze zich afleiden door de andere volken en hun goden. Het boek Richteren beschrijft dit proces in een neerwaartse spiraal:
Het volk woonde in het land en het ging ze goed. Doordat het goed ging vergaten ze God en gingen ze andere goden dienen. Doordat ze andere goden gingen dienen ging het bergafwaarts en gaf God ze over in de macht van andere volkeren. Door de moeilijkheden keerde het volk terug naar God en riepen ze hem om hulp. God verhoorde hun gebed en verloste het volk door middel van een rechter. Het volk woonde weer vrij in het land en het ging ze goed.
God werkt soms ook zo in ons leven. Hij geeft ons moeilijkheden of laat ons de consequenties merken van onze verkeerde keuzen. Niet omdat hij ons graag in de problemen brengt, maar juist om ons te helpen focussen. Net zoals de examens ons externe motivatie geven om te studeren, kunnen problemen ons extra motivatie geven om naar God toe te gaan.
Uit de problemen
Helaas gaat het met het volk Israël steeds meer achteruit en leren ze niet van hun fouten. De rechters zelf zijn een illustratie van deze achteruitgang. De moeilijkheden en de lessen die het volk leerde werden vergeten zodra het weer goed ging. Het volk ging naar God toe zodat hij hun problemen kon oplossen maar ze vergaten in de goede tijden te leven volgens zijn wil. Daardoor leek het steeds even beter te gaan, maar ging het op termijn alleen maar slechter.
Het boek Richteren laat daarin een spanning zien, een spanning waar we zelf ook in leven. Aan de ene kant is Gods genade onvoorwaardelijk. Hoe erg we er ook aan toe zijn, we mogen altijd naar God terugkeren. Tegelijk kunnen we niet alles doen wat we willen, God stelt als voorwaarde dat we hem dienen. Richter lost deze spanning niet op, het vertelt het verhaal van het volk Israël. Daardoor kunnen we leren van hun fouten en kunnen we leren van hun geloof.
De verhalen leren ons onze hoop op God te stellen in moeilijke tijden. Daarnaast leren ze ons dat, zoals we tijdens het semester beter niet kunnen vergeten dat we studenten zijn, we God niet moeten vergeten als het goed met ons gaat.
