"De aarde biedt genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht", zei Mahatma Gandhi. Een treffende uitspraak in een tijd waarin het nieuws vol staat over de economische crisis, het armoedeprobleem, het voedseltekort, de klimaatcrisis en andere mondiale problemen. Hoe staan wij in deze zaken? Maken wij ons zorgen over onze welvaart of zijn we juist dankbaar voor onze rijkdom?
Tevredenheid
De bijbel roept ons op om tevreden te zijn met wat men heeft: Maar voor wie tevreden is met wat hij heeft, is het geloof grote winst. Wij hebben niets in deze wereld meegebracht en kunnen er ook niets uit meenemen. Wij hebben voedsel en kleren, laten we daar tevreden mee zijn.’ (1 Tim. 6:7-8) Tevredenheid is een basishouding die ons kan helpen om rekening te houden met de schepping. De motivatie van de tevredenheid is het bewustzijn dat we dingen wel bezitten maar dat ze in wezen niet van ons zijn. Uit deze tevredenheid komen drie andere eigenschappen voort: eenvoud, vrijgevigheid en kunnen genieten.
Eenvoud
Menselijke verlangens zijn oneindig, we willen altijd meer, ongeacht wat we al hebben. De reclame speelt hierop in en creëert behoeften die we daarvoor nog niet hadden. Tevreden zijn is een houding waardoor je kan zeggen: ik heb genoeg! Ik neem genoegen met een eenvoudige levensstijl. Als je kiest voor eenvoud hoef je niet steeds meer te hebben. Eenvoud is bereid zijn om eigen verlangens op te geven om zo ruimte te maken voor een ander. Het is daardoor een signaal dat ingaat tegen overdaad en verspilling, en ook solidariteit met de armen laat zien. Het laat zien dat je het niet eens bent met de ongelijke verdeling van rijkdom en dat er mogelijkheden zijn voor een andere levensstijl.
Vrijgevigheid
Vrijgevigheid is de bereidheid wat je hebt te delen met anderen. Als je tevreden bent met wat je hebt, kun je vrijgevig zijn omdat je de ander ook genoeg gunt. Hierin is vrijgevigheid een tegenhanger van de hebzucht die vooral op zichzelf gericht is. De rijke man in Lukas 16:20 illustreert dit. Zijn grote fout was niet dat hij rijk was, maar dat hij niet omzag naar de arme Lazarus aan zijn poort. Door te delen van wat je bezit, hou je rekening met elkaar. Gul zijn betekent dat je zelf tevreden bent met minder zodat de ander meer kan hebben. Als we beseffen dat we wat we bezitten van God gekregen hebben, maakt dat het geven gemakkelijker.
Genieten
Genieten van wat je hebt is een uiting van tevredenheid. Door te waarderen wat je hebt is er geen constant verlangen naar meer bezit. Genieten bevestigt de goedheid van de gekregen rijkdom. Het boek Prediker noemt genieten een gave van God (Pred. 2:24). Het roept op tot het genieten van het leven omdat dat goed is. We hoeven ons niet constant schuldig te voelen over wat we hebben omdat er mensen zijn die niets hebben. Prediker ziet het als een trieste zaak dat een mens veel rijkdom heeft, maar er niet van kan genieten (Pred. 6:1). Een te grote focus op de armoede en de ongelijkheid in de wereld moet niet in de weg staan om dankbaar te blijven voor wat we hebben en er daarom van te genieten.
En bovenal, zoek waarde in de dingen die echt waardevol zijn.
